THUYỀN VÀ THƠ
Thực ra đi thuyền thì con người hòa nhập với thiên nhiên dễ
dàng hơn, tâm hồn từ đó cũng rộng mở cùng trời mây sông nước và cả gió mưa nữa
Nhưng có một lý do khiến tôi thực hiện sưu tập này là nhân đọc
một bài thơ của Cụ Nguyễn Phi Khanh khi tôi về quê tôi, chứng kiến giòng kênh
nhỏ trước nhà lềnh bềnh những rác. Tất nhiên sông suối thời cụ Nguyễn Phi Khanh
và các Cụ ngày xưa không có rác, nó trong veo như tâm hồn các Cụ.
山村感興
虛名卅載絆塵羈，
一反江山沒是非。
殘雪墊巾奇野土，
春風晞髮大灘磯。
夢中往事攘蕉鹿，
世上浮雲任狗衣。
誰道江村生計薄？
桑麻繞屋綠初肥。
Sơn thôn cảm hứng
Hư danh táp tải bạn trần ky,
Nhất phản giang sơn một thị phi.
Tàn tuyết điện cân cơ dã thổ,
Xuân phong hy phát đại than ky.
Mộng trung vãng sự nhương tiêu lộc,
Thế thượng phù vân nhậm cẩu y.
Thuỳ đạo giang thôn sinh kế bạc,
Tang ma nhiễu ốc lục sơ phì.
Nguyễn Phi Khanh
Lẩn
quẩn danh hờ mấy chục năm
Núi sông về lại thảnh thơi nằm
Trùm khăn dưới tuyết đồng đang vắng
Hong tóc đầu ghềnh gió đến thăm
Mường tượng chuyện xưa như cỏ dại
Cái mùi danh lợi chẳng bao lăm
Sông quê ai bảo là kham khổ
Xanh biếc dâu gai rợp cánh đồng
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
江湖自適
小艇長江蕩漾浮，
悠揚棹撥過灘頭。
一聲何處新來雁，
陟覺秋風徧十洲。
Giang hồ tự thích (I)
Tiểu đĩnh trường giang đãng dạng phù,
Du dương trạo bát quá than đầu.
Nhất thanh hà xứ tân lai nhạn,
Trắc giác thu phong biến thập châu.
Tuệ Trung
Vui Thú Sông Hồ
Xuồng con một chiếc phập phều
Sông dài doi vịnh mái chèo đong đưa
Nhạn kêu ở tít trời xa
Ngoài mênh mông ấy la đà gió thu
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
泛舟
小艇乘風泛渺汒，
山青水綠又秋光。
數聲漁笛蘆花外，
月落波心江滿霜。
Phiếm chu
Tiểu đĩnh thừa phong phiếm diểu mang,
Sơn thanh thuỷ lục hựu thu quang.
Sổ thanh ngư địch lô hoa ngoại,
Nguyệt lạc ba tâm giang mãn sương.
Huyền Quang
Chèo Thuyền
Thuyền nương cánh gió đong đưa
Non xanh nước biếc trời vừa sang thu
Sáo thôn chài lượn ngàn lau
Trăng đầu ngọn sóng nhuộm màu sương buông
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
舟中獨酌
秋滿山城倍寂寥，
家書不到海天遙。
人情疏密敲蓬雨，
世態高低拍漫潮。
松菊故留嗟異路，
琴書歲晚喜同條。
幾多磊塊胸中事，
且向樽前譬一驕。
Thu mãn sơn thành bội tịch liêu,
Gia thư bất đáo hải thiên diêu.
Nhân tình sơ mật xao bồng vũ,
Thế thái cao đê phách mạn triều.
Tùng cúc cố lưu ta dị lộ,
Cầm thư tuế vãn hỷ đồng điều.
Kỷ đa lỗi khối hung trung sự,
Thả hướng tôn tiền thí nhất kiêu.
Trần Quang Triều
Một Mình Uống Rượu Trong Thuyền
Thu hiu quạnh bủa thành trên núi
Chẳng được thư nhà lạnh biển xa
Lề thói thấp cao, con sóng vỗ
Chuyện đời thưa nhặt, hạt mưa sa
Cúc tùng bạn cũ, đành bao lối
Đàn sách chiều buông, hợp ấy mà
Lực bực trong lòng chi lắm nỗi
Thôi thì chén rượu nhẹ lòng ra
Quán Tâm. Nguyễn Hiền Nhu
歸舟即事
詭遇念殊輕，
歸心夢自榮。
鳥啼煙樹沒，
帆帶夕陽行。
秋削山容瘦，
潮開水鑑明。
醉翁渾未醒，
紅葉滿江城。
Quy chu tức sự
Quỷ ngộ niệm thù khinh,
Quy tâm mộng tự vinh (oanh).
Ðiểu đề yên thụ một,
Phàm đới tịch dương hành.
Thu tước sơn dung sấu,
Triều khai thuỷ giám minh.
Túy ông hồn vị tỉnh,
Hồng diệp mãn giang thành.
Trần Quang Triều
Cảm Xúc Khi Quay Lại Thuyền
Lòng vốn không ưa giọng bãi bui
Cho nên giấc mộng cứ lùi xùi
Chim kêu ẩn khuất, cây lồng bóng
Buồm đội rán chiều, gió thổi xuôi
Bóng núi gầy nhom, thu dội xuống
Sóng gờn mặt nước, ánh dương trôi
Ông già say khướt còn chưa tỉnh
Lá đỏ ven sông rớt ngậm ngùi
Quán Tâm. Nguyễn Hiền Nhu
過安隆
水國微風正可人，
清樽傾盡送餘曛。
蘆花瑟瑟潮吞岸，
天色依依雁沒雲。
截浦漁煙鐘韻小，
碎灘櫓雹夜涼分。
玉京千里情無奈，
江漢停舟看斗文。
Quá An Long
Thuỷ quốc vi phong chính khả nhân,
Thanh tôn khuynh tận tống dư huân.
Lô hoa sắt sắt triều thôn ngạn,
Thiên sắc y y nhạn một vân.
Tiệt phố ngư yên chung vận tiểu,
Toái than lỗ bạo dạ lương phân.
Ngọc kinh thiên lý tình vô nại...
Giang, Hán đình chu khán đẩu văn.
Trần Quang Triều
Qua An Long
Sông hồ hiu gió nhẹ lòng ra
Nâng chén nồng hương tiễn bóng tà
Con nước vỗ bờ lau xáo xác
Sắc trời nâng cánh nhạn la đà
Chèo khua nước vỡ, đêm buông lạnh
Khói vướng thuyền chài, chặn bến xa
Muôn dặm kinh đô, tình mấy nỗi
Dừng thuyền ngồi ngắm ánh sao sa.
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
江 行
西 新 初 旎 棹
風 景 便 江 湖
雨 過 山 容 瘦
天 長 鴈 影 孤
魚 釣 好 為 地
回 首 東 花 渡
塵 埃 角 已 無
阮 廌
2.GIANG HÀNH
Tây tân sơ nghỉ trạo
Phong cảnh tiện giang hồ
Vũ quá sơn dung sấu
Thiên trường nhạn ảnh cô
Thương Lang hà xứ thị
Ngư điếu hảo vi đồ
Hồi thủ đông hoa địa
Trần ai giác dĩ vô.
Nguyễn Trãi
Đi Trên Sông
Dừng thuyền ghé lại bến tây,
Trên sông cảnh ngược xuôi bày biện ra.
Tạnh mưa gầy dáng núi xa,
Trời cao nhạn lẻ bóng là đà bay.
Sông Thương Lang ở đâu rồi,
Cùng ông chài kết bạn chơi. Khỏi buồn.
Cửa đông quay lại nhìn suông,
Cảnh đời nhộn nhịp về phương nào kìa.
白藤江
京觀如山草木春，
海潮洶洶石嶙峋。
誰知萬古重興業，
半在關河半在人。
Bạch Đằng Giang
Kinh quán sơn hà thảo mộc xuân,
Hải triều húng húng thạch lân tuân.
Thuỳ tri vạn cổ Trùng Hưng nghiệp,
Bán tại quan hà bán tại nhân.
Nguyễn Sưởng
Sông Bạch Đằng
Khắp nước mộ thù xanh sắc cỏ
Núi chơm chởm đá, sóng mênh mông
Mãi ghi sự nghiệp Trùng Hưng đó
Nửa tại lòng người, nửa núi sông
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
舟中即事
江闊潮平日又斜，
叩舷乘興答漁歌。
斷虹掛漢天收雨，
畫鷁沿流水寂波。
湖海十年知己少，
功名兩字歉人多。
扁舟塍欲尋張翰，
一味蒪鱸奈爾何。
Chu Trung Tức Sự
Giang khoát triều bình nhật hựu tà,
Khấu huyền thừa hứng đáp ngư ca.
Đoạn hồng quải hán thiên thu vũ,
Hoạ ích duyên lưu thuỷ tịch ba.
Hồ hải thập niên tri kỷ thiểu,
Công danh lưỡng tự ngộn nhân đa.
Biển chu thăng dục tầm Trương Hãn,*
Nhất vị thuần lô nại nhĩ hà.
Nguyễn Sưởng
Nỗi Lòng Người Trên Thuyền
Sóng yên sông rộng ráng chiều phai
Cùng gõ xuồng ca với bạn chài
Trời uốn cầu vồng mưa đã tạnh
Mũi thuyền rẽ sóng nước trôi xuôi
Mười năm phiêu lãng chừng không đã
Hai chữ công danh lắm kẻ hoài
Những muốn bơi xuồng về chốn cũ
Canh rô rau đắng mát lòng ai
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
----------------------------
*Trương Hàn (ở đây đọc Trương Hãn theo luật) người đời Tấn đang làm quan ở Lạc Dương, một hôm nhận thấy gió thu bắt đầu thổi, chạnh nhớ những món ăn rau cô, canh thuần, gỏi cá lư (hay cá vược) quê nhà, bèn từ quan về làng cũ.
江行
岸轉樹斜出，
溪深花倒開。
晚霞孤鳥沒，
春雨片帆來。
Giang hành
Ngạn chuyển, thụ tà xuất,
Khê thâm, hoa đảo khai.
Vãn hà, cô điểu một,
Hiểu vũ, phiến phàm lai.
Nguyễn Sưởng
Đi Trên Sông
Bờ cong, cành xanh uốn lượn
Khe sâu, hoa cỏ tươi cười
Bóng chim chìm trong ráng lịm
Cánh buồm chấp chới mưa bay
Quán Tâm. Nguyễn Hiền Nhu
大灘夜泊
十載江湖一葉舟，
西風吹盡黑貂裘。
霜寒野寺鐘初夜，
月滿江村雁正秋。
今古無窮吾道在，
乾坤不礙此身浮。
明時苦戀歸心未，
慚愧雲山遶夢遊。
Đại Than* Dạ Bạc
Thập tải giang hồ nhất diệp chu,
Tây phong xuy tận hắc điêu cừu.
Sương hàn dã tự chung sơ dạ,
Nguyệt mãn giang thôn nhạn chính thu.
Kim cổ vô cùng ngô đạo tại,
Càn khôn bất ngại thử thân phù.
Minh thời khổ luyến quy tâm vị,
Tàm quý vân sơn nhiễu mộng du.
Phạm Ngộ
--------------------
* Ðại Than là tên một khúc sông, còn gọi là Bình Than. Khúc sông này là đoạn dưới của sông Thiên Ðức (tức sông Ðuống ngày nay)
Đêm Ghé Thuyền Bến Đại Than
Mười năm sông nước con thuyền lẻ
Chiếc áo lông cừu đẫm gió thu
Chuông điểm chùa quê sương buốt buốt
Trăng đầy xóm nhỏ nhạn vi vu
Xưa nay ngay ngắn đường minh đạo
Trời đất mịt mù kiếp lãng du
Tiếc cảnh thanh bình chưa ở ẩn
Thẹn cùng mây núi, giấc chiêm bao
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
舟中偶成
蕭蕭旅鬢傷春暮，
耿耿孤懷怯瘴氛。
俗累不關清興足，
看山看水又看雲。
Tiêu tiêu lữ mấn thương xuân mộ,
Cảnh cảnh cô hoài khiếp chướng phần.
Tục luỵ bất quan thanh hứng túc,
Khan sơn khan thuỷ hựu khan vân.
Nguyễn Phi Khanh
Xuân muộn nhà xa thương tóc rối
Lòng đơn canh cánh, khiếp quê người
Lu bu bỏ sạch cho thơ đến
Ngắm núi nhìn sông lại ngó trời
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
黃江夜雨
蓼浦三秋雨，
筠篷半夜聲。
孤燈明又滅，
湖海十年情。
Hoàng giang dạ vũ
Liệu phố tam thu vũ,
Quân bồng bán dạ thanh.
Cô đăng minh hựu diệt,
Hồ hải thập niên tình.
Nguyễn Phi Khanh
Bến Hoàng Giang Đêm Mưa
Ba thu mưa trên bến Liệu
Mui thuyền lộp bộp vào khuya
Lẻ loi ngọn đèn mờ tỏ
Mười năm phiêu bạt chưa về
Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét