Lại một bài thơ cũ, lão phu yêu đất nước mình, nhưng bây giờ thì yêu hết nổi vì nó hôi rình. Người ta xả rác tứ lung tung. Đã vậy còn đội rác trên đầu mà gọi đó là hào quang lấp lánh. Thôi thì lão phu đành tự sướng bằng cách nhớ về một quá khứ thơm tho., vì đó là…

NƠI TA SỐNG

 

Thoải mái tựa lưng đất trời để sống

Tréo ngoãy chân ngắm ánh nắng chiều phai

Nâng chén rượu nồng hương mùa nếp mới

Ngẩn ngơ nhìn từng tiếng hót tung bay

Vịnh Sài Sơn tự

詠 柴 山 寺

突 兀 雲 間 寺 ，
人 生 幾 度 過 。
幽 岩 藏 佛 跡 ，
峭 壁 倚 僧 家 。
地 遠 飛 塵 少 ，
山 高 得 月 多 。
上 人 留 客 宿 ，
煨 芋 又 烹 茶 。

阮 直

Vịnh Sài Sơn tự

Đột ngột vân gian tự,
Nhân sinh kỷ độ qua.
U nham tàng Phật tích,
Tiễu bích ỷ tăng gia.
Địa viễn phi trần thiểu,
Sơn cao đắc nguyệt đa.
Thượng nhân lưu khách túc,
Ổi vu hựu phanh trà.

Nguyễn Trực

Vịnh chùa Sài Sơn

Thấp thoáng trong mây một mái chùa

Người đời mấy kẻ bước chân qua

Vẹn nguyên dấu Bụt trong hang lạnh

Chót vót am sư tựa vách nhòa

Xóm vắng. Bụi đời không vướng víu

Non cao. Bóng nguyệt cứ bao la

Sư ông mời khách dừng chân lại

Than đượm lùi khoai lúc nấu trà

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu

Nguyễn Trực 阮直 (1417-1474) tự Công Dĩnh, hiệu là Hu Liêu, quê làng Bối Khê, huyện Ứng Thiên, trấn Sơn Nam (nay thuộc huyện Thanh Oai, Hà Đông). Ông đỗ Trạng nguyên khoa Nhâm Tuất (1442), đời Lê Thái Tông.  Khi Lê Nhân Tông mất, ông cáo bệnh về hưu. Làm quan đến Hàn lâm viện Thị giảng, kiêm Quốc Tử Giám Tế Tửu, đi sứ nhà Minh gặp khi thi hội, ứng chế ông lại đỗ đầụ Người đương thời gọi ông là Lưỡng quốc Trạng nguyên-

*** 

Bài thơ của ông rất đẹp để diễn tả một hình ảnh đẹp còn sót lại của đạo Bụt trong lúc Nho giáo bắt đầu khuynh loát xã hội Đại Việt. Một hình ảnh rất thú vị là sư ông lùi khoai mời ông trạng nguyên bằng hơi nóng của những hòn than còn sót lại sau khi nấu trà. Ngôi chùa ở núi rừng thì có thể thiếu đủ thứ nhưng chắc chắn không thiếu củi đun. Thêm một vài thanh củi để khoai mau chín thì có sao đâu? Nhưng việc làm của sư ông thì rất bình thường, không phải vì tiết kiệm, lại càng không phải hà tiện mà là tôn trọng mọi vật, không muốn sát sinh đã đành, mà còn không muốn hủy hoại mọi vật một cách không cần thiết. Một vài thanh củi nhỏ nhoi không làm hao hụt một tí rừng nào. Nhưng không phải vì thế mà lãng phí. Đó là tính cách của những con chân chính của Bụt. Thời ấy làm gì có khái niệm “bảo vệ môi trường” Nhưng từ một ông sư cho tới ông trạng nguyên cứ nhẩn nha chờ đợi hơi nóng của đóm than tàn ủ chín củ khoai.

Những con người hồn hậu ấy, dù ở vị trí nào trong xã hội vẫn cứ như thế. Những tăng sĩ trong những ngôi chùa heo hút ấy, dù đạo có cao, đức có trọng nhưng hành trạng của họ vẫn lặng lẽ âm thầm kẻ đến không hay, người về không biết, suốt cuộc hành trình tu tập của các tăng sĩ như là một kẻ vô danh. Ông trạng nguyên cũng thế, danh vọng, chức tước, tài năng dẫu có lẫy lừng cũng chưa bao giờ nhắc cánh tay lên vỗ ngực xưng tên mà vẫn lặng lẽ, đợi chờ một chén trà tươm khói, nhẫn nha tận hưởng sự lan tỏa mật ngọt của củ khoai lùi. Phong thái từ tốn ấy đã ngàn đời lưu giữ cho đất nước biếc xanh một màu cây lá.

Đọc bài thơ này, cảm thụ phong cách của vị hòa thượng không tên tuổi và ông “lưỡng quốc trạng nguyên” đầy danh vọng. Họ đến với nhau bình đẳng, tôn trọng nhau, không màu mè, không khách khi mà thấy nhẹ cả lòng. Ôi tổ tiên người Việt

Để rồi nhìn lại thời hiện đại với một đất nước đầy những cánh rừng bị hủy hoại, những giòng sông tắt nghẽn, những cơn lũ kinh hoàng, những đàn cá chết, những đống rác thải ngập ngụa quê hương bao quanh những ngôi chùa hoành tráng và những sư ông, những dinh thự nguy nga chất chứa những quan chức có những bằng cấp đủ to để che kín bốn phương trời, mười phương Phật cùng với những xàm ngôn và hàng lô hàng lốc hành vi buôn thần bán thánh, bán cả lương tri. Và với cái lòng tham vô độ, tư cách nhập nhèm chắc gì họ không bán cả non sông, một Thích Trí Quang đã hủy hoại một chính thể tự do, một Thích Chân Quang đội đít Tàu xuyên tạc bẻ cong lịch sử, một Thích Thanh Quyết giở trò cúng sao giải hạn hốt tiền Phật tử, một Thích Trúc Thái Minh cấu kết với con mẹ nạ giòng Phạm thị Yến bày trò “oan gia trái chủ” đẩy trò mê tín lên tới đỉnh, gom hơn trăm tỷ đồng, một Thích Nhật Từ buông ra những kích bác Kytô giáo và các tôn giáo khác gây mất đòan kết dân tộc… Cuối cùng là những xàm ngôn của các tai to mặt lớn (Tăng sĩ- GS-TS).

Cả một bầy tăng sĩ, Tiến sĩ ấy vẫn ngày ngày dẫm nát quê hương bằng những trò bá đạo. Chúng không thể nào ngồi chờ đợi bếp củi đun ấm trà thơm, lại càng không thể nào cảm nhận được hơi ấm của hòn than làm tươm mật ngọt của củ khoai lùi

Chắc chắn là anh linh của ông trạng nguyên Nguyễn Trực, của sư ông không tên tuổi và của những ông cha chúng ta đang rưng rưng nước mắt khi thấy đàn con cháu mình nó lâm vào cái hoàn cảnh tréo ngoe “ chúng nó ngu mà cứ tưởng rằng khôn”

Lão phu buồn đến khô nước mắt.-

NÂNG LY TRÀ ĐÁ

Lão phu già rùi. Buồn thấy mồ khi nhìn thấy non sông nhốn nháo Tàu Phù, đạo đức suy đồi, môi trường dơ dáy, lắm mồm bá láp. Muốn góp gì một chút cũng chẳng ai cho, mà nếu có cho chắc gì làm được thôi thì tự sướng cho khỏi bận lòng thân hữu

NÂNG LY TRÀ ĐÁ

Những bầy hầy cứ biện bày trước mắt

Lời bãi bui dóc láo mãi vang rền

Già vốn yếu, nhìn nghe hoài thêm mệt

Không thấy, không nghe thì hóa ra hèn

Bọn bán nước thời nào mà chẳng có

Ít hay nhiều gì thì cũng nhăn răng

Bọn xâm lược lõ mắt dòm bao bận

Mạnh thế nào cũng thịt nát xương tan

Thôi thì thôi cứ vô tâm tự sướng

Miễn sao cho đừng dày mặt dơ lòng

Chuyện đất nước hơn bốn ngàn năm cũ

Dẫu thăng trầm vẫn còn đó non sông

Cứ lấp lánh cuộc đời ta kiêu hãnh

Ta để ta lên ngắm nghía mà chơi

Ai nhìn trộm. này xin đừng đấy nhé

Kẻo không thì lại xốn mắt cho coi.

Ta bị gạt ra rìa từ dạo ấy

Cái công danh như chó cụt đuôi rồi

Nên đếch vẫy đuôi mừng ai được nữa

Vậy thì thôi. Vậy, vậy, vậy mà vui

Còn lại đây đường rong chơi cũng được

Không chơi chung, bèn chơi một mình êng

Ly trà đá nâng ngang trời, uống cạn

Cơn khát dịu đi mây gió cũng bồng bềnh

Đêm đầy trăng thả câu thơ vào giấy

Dở hay hay thì nào có hề chi

Cứ nói thật lòng ta như thế ấy

Chẳng tội gì nâng bút lại nâng bi

Ai sao đó, ừ, ai làm sao, mặc kệ

Ta tha hồ vui thú với riêng ta

Đêm ba mươi ta thấy mình lấp lánh

Rằm song song cùng với ánh trăng ngà

Trà đá nâng lên thỉnh cao thiên, tề… xỉn

Trà đá nâng lên thỉnh quảng địa. tề… say

Suốt tháng ngày lơ thơ, mơ mộng

Cho tình bay bay, cho ý bay bay

Cứ vậy chơi cùng trà đá

Cứ vậy chơi cùng thơ

Cứ vậy thơ và trăng gió

Thỉnh thoảng cùng ai đó.

Cười

***

Hởi ai biết rảnh đang chơi

Nhìn sông, ngắm biển, ngó trời, trông mây

Cứ yêu thương cuộc đời này

Cho xanh biếc lá cho đầy đặn hoa

Nụ cười ai đến cùng ta

Kèm theo ánh mắt ngó qua. Trong ngần

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu

Rong Chơi Buồn

Rong Chơi Buồn

 

từ cát bụi ta chui lên ngắm nghía

xem cuộc đời màu sắc nó ra sao

ôi lục dục thất tình vây tứ phía

ai xui ta dại dột nhón chân vào

lúc xuất hiện ta trần truồng thánh thiện

mở mắt nhìn trời ngan ngát màu xanh

lẫm đẫm bước dò tìm bao ngộ nghỉnh

vạn sắc màu cứ thế mà lung linh

ta theo bước cuộc đời, chơi đủ thứ

làm đủ trò vừa ngộ lại vừa ngu

được một thứ vênh mặt lên vài bận

rồi khật khừ giữa bốn phía lu bu.

ta gom góp cho mình bao lỉnh kỉnh

khi ra đường thì đủ thứ mang theo

hai con mắt thêm hai cho thành bốn

hai lỗ tai thêm một cái chuông reo

nhìn chi thế mà nghe làm chi thế

chứa trong đầu biết bao thứ lu bu

nhét vào bụng hằm bà lằng xắn cấu

người thế thì ta cũng thế chớ sao

rồi từ đó lối về đành quên lãng

trước mặt là trăm vạn nẻo bon chen

ta bị cuốn vào trò chơi thiên hạ

cho đến khi nhìn lại bổng ho hen

những bước ấy có niềm vui chất ngất

rồi nỗi buồn liền theo đó chơi vơi

ôi. buồn vui theo đêm ngày sáng tối

đường nhị nguyên cứ thế rối bời bời

ta tìm gì trong cuộc rong chơi vậy?

quả tình ta cũng chẳng hiểu bao giờ

rồi em đến với môi thơm, mắt biếc

lần đầu tiên ta nhận biết ngẩn ngơ

thì ra vậy cuộc đời là thế ấy

vạn sắc màu và trăm nỗi buồn vui

cũng chỉ để… cũng chỉ vì em cả

vì  em  mà  ta  ở  đến  hôm  nay.

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu