TÔI ĐỌC CHỮ TÀU BẰNG TIẾNG VIỆT

TÔI ĐỌC CHỮ TÀU BẰNG TIẾNG VIỆT

Mấy hôm nay, trên mạng cứ ồn ào về việc cái gọi là bộ GD-ĐT đưa tiếng Háng vào chương trình GD trung học phổ thông.

Kẻ phản đối (trong đó có một số vì giận Tàu Khựa) người đồng tình (trong đó có một số vì lỡ liếm đít Tàu). Ai cũng gân cỗ lên cãi nhau ngậu xị và đem trưng ra hàng loạt cái học hàm, học vị (do mày mò kiếm được hay mua được) để đảm bảo cho lập luận của mình.

LTD tui thì dốt “banh nhà lồng chợ” mà lại mang cái bệnh khùng thơ, đọc hết thơ viết bằng chữ quốc ngữ còn lan man đọc qua thơ chữ Tàu (do người Việt hồi xửa hồi xưa làm) và bổng dưng cảm thấy mình “sống nhăn”. Và rốt cục chả biết là mình thuộc loại nào, dù rằng mình rất dễ nổi xung khi nghe tới hai tiếng Tàu Khựa, nổi xung đến muốn ra đồn Công An mượn trái lựu đạn rồi rút chốt chạy vào tòa đại sứ, lãnh sự hay các Công Ty Tàu ở Việt Nam để cưa hai.

Giận thì nói vậy chớ già rùi còn làm ra cái nước non gì. Rốt cuộc thì ghét của nào trời trao của đó. Thấy mấy bài thơ của các cụ xưa thì không đọc không được. Rồi LTD tui dính vào Bắc Hành tạp lục. Đâu đọc thử coi cụ Tiên Điền khi đi sứ viết gì?

Và khi đọc một hồi, LTD nhớ cách đây mấy ngày có ai đó đặt ra câu hỏi tại sao cụ Tiên Điền không viết khốc (哭 = khóc hu hu) mà viết khấp (泣 = khóc không ra tiếng, khóc thầm) trong câu kết của bài Độc Tiểu Thanh Ký

Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như.

Và với lý do này các ngài GS-TS lập luận là nên dạy tiếng Hán ở bậc phổ thông trung học để làm tối mò, à quên, trong sáng tiếng Việt. (phen này thì mấy tay viết tự điển có mà húp cháo rùa) Cứ học tiếng Háng là tiếng Việt sáng trưng ra, theo kiểu Mã Viện cho quân lính cởi truồng khi tham chiến với đoàn nữ binh của Trưng Nữ Vương là chắc thắng.

LTD đang học chữ Hán để đọc thơ xưa. Nhưng cái cách học của LTD rất kỳ cục, chẳng thầy bà nào dạy, không cần thuộc mặt chữ, không cần nghe ai nói mà cũng chẳng nói cho ai nghe, cứ lật từ điển xem tại sao là khốc, lúc nào là khấp, tìm nghĩa từng từ như: Tự là chùa, tự là chữ, tự là tự mình, tự thân… cứ như thế và cuối cùng là đọc và săm soi các bản dịch của cao nhân. Thí dụ:

Lưỡng cá hoàng ly oanh thúy liễu

Nhất hàng bạch lộ thướng thanh thiên

Đỗ Phủ

Hai cái oanh vàng kêu liễu biếc

Một đàn cò trắng vút trời xanh

Tản Đà.

LTD biết từ Oanh trong câu thơ Đỗ Phủ là kêu, hót, còn từ Oanh trong câu dịch của Tản Đà là con chim Oanh (ca sĩ Hoàng Oanh)

Và cứ thế mà LTD đọc Bắc Hành tạp lục. Thật tình là đọc Bắc Hành tạp lục không phê bằng đọc Thanh Hiên thi tập hay Nam Trung tạp ngâm. Nhưng đọc Bắc Hành tạp lục để xem coi Tàu Khựa dưới mắt của Cụ Tiên Điền có khác gì bây giờ không?

Và khi nhìn thấy cái nghĩa trang liệt sĩ Tàu Khựa nằm chình ình ở Hà Giang chắc là cụ Tiên Điền sôi máu, nên cụ viết…

夾城馬伏波廟

六十老人筋力衰，
據鞍被甲疾如飛。
殿庭只慱君王笑，
鄉里寧知兄弟悲。
銅柱僅能欺越女，
珠車畢竟累家兒。
姓名合上雲臺畫，
猶向南中索歲時。

Giáp Thành Mã Phục Ba miếu

Lục thập lão nhân cân lực suy,
Cứ yên bị giáp tật như phi.
Ðiện đình chỉ bác quân vương tiếu,
Hương lý ninh tri huynh đệ bi.*
Ðồng trụ** cận năng khi Việt nữ,
Châu xa tất cánh lụy gia nhi.
Tính danh hợp thướng Vân Đài hoạ,
Do hướng Nam trung sách tuế thì.

Miếu thờ Mã Phục Ba ở Giáp Thành

Sáu mươi lực kém gân thì nhão

Còn ông mặc giáp phóc lên yên

Trước điện vua khen hăng tiết vịt

Quê nhà thân thích nhuốm ưu phiền

Xe châu để lụy bầy con cái

Việt nữ run oai mấy trận liền

Tên tuổi đài mây không một chữ

Đòi hương khói Việt quả là điên?

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu

 (gần biên giới Việt Trung thuộc tỉnh Hà Bắc cũ)

Rồi nhìn trấn Nam Quan lòng cụ lại run lên với những đường nét huy hoàng của một thời Lý Trần Lê trong lịch sử

鎮南關

李陳舊事杳難尋，
三百年來直到今。
兩國平分孤壘面，
一關雄鎮萬山心。
地偏每為傅聞誤，
天近纔知降澤深。
帝闕回頭碧雲表，
鈞韶耳畔有餘音。

Trấn Nam Quan

Lý Trần cựu sự diểu nan tầm,
Tam bách niên lai trực đáo câm (kim).
Lưỡng quốc bình phân cô lũy diện,
Nhất quan hùng trấn vạn sơn tâm.
Địa thiên mỗi vị truyền văn ngộ,
Thiên cận tài tri giáng trạch thâm.
Đế khuyết hồi đầu bích vân biểu,
Quân thiều nhĩ bạn hữu dư âm.

Trấn Nam Quan

Chuyện cũ Lý Trần sao biết được

Ba trăm năm đến mãi hôm nay

Lẻ loi thành lũy hai non nước

Trùm núi hùng tâm một ải này

Chuyện nhảm thường nghe từ đất Bắc

Ân sâu thấm mãi ở trời đây

Quay đầu cửa Khuyết rờn mây biếc

Còn mãi vang lừng khúc nhạc hay

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu

Một chút tiếc nuối khi đi xa hơn vào quá khứ, lúc cụ ghé thăm…

趙武帝故境

暴楚強秦相繼誅
雍容揖遜霸南陬
自娛儘可稱皇帝
樂善還能屈豎儒
百尺高臺傾嶺表
千年古墓沒番禺
可憐世代相更迭
不及蠻夷一老夫

Triệu Vũ Đế cố cảnh

Bạo Sở cường Tần tương kế tru,
Ung dung ấp tốn bá nam tu.
Tự ngu tẫn khả xưng hoàng đế,
Lạc thiện hoàn năng khuất thụ nhu.
Bách xích cao đài khuynh Lĩnh Biểu,
Thiên niên cổ mộ một Phiên Ngu.
Khả liên thế đại tương canh diệt,
Bất cập man di nhất lão phu.

Đất cũ của Triệu Vũ Đế

Tần Sở hung hăng đứt bóng rồi

Ung dung Nam Việt làm vua chơi

Cả cười khoái chí bèn xưng đế

Ưa thiện quay về nghĩ cũng vui

Lĩnh Biễu đài cao đâu kém cạnh

Phiên Ngung mộ cũ lại tiêu rồi

Biển dâu víu lại vầng mây chó

Chỉ lão Nam man lặng lẽ cười

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu

Nhưng nhìn những tấm gương trung liệt, dù là của Tàu Khựa, cụ cũng dành cho một chút ngậm ngùi.

桂林瞿閣部

中原大勢已頹唐
竭力孤城控一方
終日死中心不動
千秋地下髮猶長
殘明廟社多秋草
全越山河盡夕陽
共道中華尚節義
如何香火太凄涼

Quế Lâm Cù Các Bộ

Trung nguyên đại thế dĩ đồi đường,
Kiệt lực cô thành khống nhất phương.
Chung nhật tử trung tâm bất động,
Thiên thu địa hạ phát do trường

Tàn Minh miếu xã đa thu thảo,
Toàn Việt sơn hà tận tịch dương
Cộng đạo Trung Hoa thượng tiết nghĩa,
Như hà hương hỏa thái thê lương.

Ông Cù Các Bộ ở Quế Lâm

Nước Tàu chính giữa đã banh chành

Ông dốc sức ra để thủ thành

Kiệt sức đồn côi lòng quyết giữ

Ngàn năm trời đất tóc thôi xanh

Miếu đường Minh đế thu hiu hắt

Sông núi Giang Nam bóng nắng tàn

Ai bảo người Hoa trọng tiết nghĩa

Mà sao hương khói vắng tanh tanh.

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu

Cụ đi thăm các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh của Tàu Khựa để tìm sự đồng điệu giữa người và người chớ không phải để khen chê phê phán, nhưng thật khó lòng, vì suốt quá trình lịch sử của Tàu Khựa là tranh đoạt, tranh đoạt nhau, tranh đoạt của người và máu chảy thành sông, nhân cách suy tàn. Cụ khóc Đỗ Phủ thật cảm động

耒陽杜少陵墓其一

天古文章天古師
平生佩服未常離
耒陽松柏不知處
秋浦魚龍有所思
異代相憐空灑淚
一窮至此豈工詩
掉頭舊症醫痊未
地下無令鬼輩嗤

Lỗi Dương Đỗ Thiếu Lăng mộ kỳ 1

Thiên cổ văn chương thiên cổ si (sư),
Bình sinh bội phục vị thường ly.
Lỗi Dương tùng bách bất tri xứ,
Thu phố ngư long hữu sở ti (tư).
Dị đại tương liên không sái lệ,
Nhất cùng chí thử khởi công thi ?
Trạo đầu cựu chứng y thuyên vị ?
Địa hạ vô linh quỉ bối xi.

Mộ Đỗ Thiếu Lăng ở Lỗi Dương kỳ 1

Thơ ngàn năm đọc ngàn năm học

Ngưỡng mộ để lòng tự bấy nay

Tùng bách Lỗi Dương đâu biết nữa

Cá rồng thu phố nhớ nhung hoài

Chạnh lòng người trước tươm giòng lệ

Bạc phận văn chương khổ một đời

Tật lắc đầu còn hay đã giảm

Suối vàng liệu quỷ có trêu ngươi

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu

Nhưng đến Lầu Hoàng Hạc thì những hồn thơ mới thật sự gặp nhau, dù Thôi Hạo và cụ Nguyễn Tiên Điền sống cách nhau hơn 1.300 năm

黃鶴樓

何處神仙經幾時，
猶留仙跡此江湄？
今來古往爐生夢，
鶴去樓空崔顥詩。
檻外煙波終渺渺，
眼中草樹尚依依。
衷情無限朋誰訴，
明月清風也不知。

Hoàng Hạc lâu

Hà xứ thần tiên kinh kỷ thì
Do lưu tiên tích thử giang mi ?
Kim lai cổ vãng Lư sinh mộng
Hạc khứ lâu không Thôi Hạo thi
Hạm ngoại yên ba chung diểu diểu
Nhãn trung thảo thụ thượng y y
Trung tình vô hạn bằng thùy tố
Minh nguyệt thanh phong dã bất tri

Lầu Hoàng Hạc

Thần tiên khuất bóng lâu rồi

Dấu xưa phai nhạt ngậm ngùi bến sông

Lư sinh giấc mộng còn mong

Câu thơ Thôi Hạo lầu không hạc về

Chập chờn khói sóng lạnh tê

Nắng tươm cây cỏ bốn bề long lanh

Lòng đây ai biết cho tình

Làm sao gió mát trăng thanh thấu giùm

Quán Tâm Nguyễn Hiền Nhu

Trở lại cái việc học tiếng Háng để làm sang trưng tiếng Việt thì quả tình LTD tui không chịu nổi. Suy cho cùng thì hai thứ tiếng Việt và tiếng Hán Việt thì cũng là tiếng Việt mà thôi. Đố thằng Tàu Khựa nào đọc và hiểu được giòng chữ này thì LTD chịu cùi (nếu anh chàng này không biết tiếng Việt). “Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam”. Nhưng một đứa trẻ Việt vừa biết đọc biết viết là hiểu ngay. Nếu cháu nó chưa hiểu thì giảng giải cho nó một đôi lần là xong, đâu cần phải bắt nó học thuộc mặt chữ “共和社 會主義越南” rồi đọc theo cái giọng Quan thoại, Quảng, Tiều, Hẹ, Hải cho nó giống Tàu Khựa. Hóa ra, hiện nay học sinh Việt Nam nếu đọc hàng chữ “Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam”. này bằng tiếng Việt, chữ Việt thì chẳng em cháu nào hiểu nó là cái đếch gì ư?

Hóa ra, LTD tui hay, vì đọc chữ Tàu theo tiếng Việt, cứ vào trang http://www.thivien.net/ thì tha hồ, còn hiểu được hay không thì cứ việc mày mò để hiểu. Nhưng hôm nay đưa nguyên văn “lăng quằng lít quỵt” lên entry này chẳng qua là nhát mấy anh chị giáo sư tiến sĩ cho nó vui vẻ trang nhà.

LTD lấy làm lạ một điều là cái viện Hán Nôm gì đó sao không dịch những tác phẩm những văn bản của người xưa từ chữ Hán Nôm ra chữ quốc ngữ và đưa vào các chương trình GD những văn bản thích hợp. Còn cái viện Ngôn Ngữ gì đó sao không soạn một bộ từ điển chuẩn cho môn ngữ văn mà phải dạy cho học trò chữ Háng để làm tối mò tiếng Việt theo kiểu hai câu đối ba rọi của cụ ông GS TS “đốt cháy bảy đời họ Đặng” Vũ Hồn Khiêu rặn ra để tặng cho ngài thủ tướng.

"Tể tướng giáng trần, chí tráng tâm hùng Xuân mãi mãi;

Anh hùng nhập thế, dân an quốc thái Phúc vô biên"

Đã bị FB Vinhhuy Lê chỉnh sửa một cách chính xác đến nhói óc;

"Tể tướng THĂNG THIÊN, tráng chí hùng tâm Xuân dĩ tận;
Anh hùng NHẬP THỔ, an dân hộ quốc Phúc vô can".

宰相升天壯志雄心春已盡
英雄入土安民护國福無干

Là hai nước làng giềng, việc pha trộn tiếng nói với nhau là lẽ đương nhiên, nhưng cách sử dụng thì lại khác, từ cách nói đến cách viết, qua những biến thiên của lịch sử, người Việt Nam đã tạo ra một ngôn ngữ Hán Việt, rồi xa hơn là chọn mẫu tự Latinh để diễn âm tiếng nói của mình vừa dễ học, dễ đọc, là một quốc gia, một dân tộc duy nhất ở châu Á sử dụng mẫu tự Latinh, làm các quốc gia chung quanh thèm muốn mà làm hoài không được, như Nhật và cả mấy chú Chệt nữa.

Viện dẫn lý do học tiếng Háng để làm trong sáng tiếng Việt ư?.

"Tể tướng giáng trần, chí tráng tâm hùng Xuân mãi mãi;

Anh hùng nhập thế, dân an quốc thái Phúc vô biên"

Hai câu đối của ngài GS Anh Hùng Lao Động trên đây có sáng tí nào không hay vẫn tối mò mò. Câu cú lôm côm, ngữ pháp lộn xộn, Hán Nôm nhập nhằng. GS AHLĐ mà còn như thế thì bầy trẻ chỉ học mấy năm thì liệu thuộc, hiểu bao lăm mặt chữ “lăng quằng luýt quỵt” như bùa Lỗ Ban ấy, cộng thêm cấu trúc câu từ, không viết hoa đầu giòng hay danh từ riêng, chẳng chấm câu. Chưa kể đến trường hợp lồng vào bài học những nội hàm “bán nước cầu vinh”

Nguyễn Hiền Nhu 6.9.2016