Nguyễn Trung Ngạn
Nguyễn Trung Ngạn 阮忠彥 (1289–1370) tự là Bang
Trực, hiệu là Giới Hiên, sinh tại làng Thọ Hoàng, huyện Thiên Thi, tỉnh Hưng
Yên. Nguyễn Trung Ngạn từ nhỏ đã thông minh xuất chúng, nổi tiếng thần đồng.
Năm 15 tuổi (1304) ông đã đỗ hoàng giáp đời vua Trần Anh Tông (cùng khoa với
Mạc Ðĩnh Chi), năm 24 tuổi được làm Giám quân, năm 1315 đi sứ nhà Nguyên cùng
với Phạm Tông Mại. Tính ông cương trực, tài kiêm văn võ, có nhiều đóng góp cho
công việc xây dựng và bảo vệ đất nước lúc bấy giờ. Ông phò tá Vua Trần Minh
Tông trong các chiến dịch bình định vùng Đà Giang và dẹp loạn ở Lào. Trong cuộc
đời làm quan qua năm đời vua triều Trần, ông từng được phong Đại học sĩ Trụ
quốc Hướng huyện bá, Thiếu bảo Khai quốc nội hầu,... cuối cùng làm đến chức Ðại
hành khiển tước Thân quốc công, thọ 82 tuổi.
Ông là một nhà thơ lỗi lạc với nhiều bài thơ được tuyển chọn trong các tuyển tập thơ sau này, đồng thời cũng là một nhà thông thái về pháp luật. Ông và Trương Hán Siêu biên soạn bộ "Hoàng triều đại điển", bộ luật "Hình thư". Chữ Hán của Nguyễn Trung Ngạn đánh dấu một thời điểm mà trong đó Nho học đã giành những vị trí mới trong công việc quản lý đất nước và chấp chính ở triều đình.
Về văn, theo lời giới thiệu về ông trong "Toàn Việt thi lục" của Lê Quý Đôn, ông từng cùng Trương Hán Siêu soạn bộ "Hoàng triều đại điển", khảo soạn "Hình thư"; về thơ, ông viết rất nhiều, "Toàn Việt thi lục" chép được 84 bài.
Trong những bài thơ còn lại của ông thì đa số được viết trong khoảng thời gian đi sứ. Mời các bạn đọc bài thơ…
黃鶴樓
旅懷何處可消憂，
黃鶴磯南一倚樓。
夏口遠帆來別浦，
漢陽晴樹隔滄洲。
樓前歌管迴翁醉，
檻外煙波太白愁。
猛拍欗杆還自傲，
江山奇絕我茲遊。
黃鶴磯南一倚樓。
夏口遠帆來別浦，
漢陽晴樹隔滄洲。
樓前歌管迴翁醉，
檻外煙波太白愁。
猛拍欗杆還自傲，
江山奇絕我茲遊。
Hoàng Hạc lâu
Lữ hoài hà xứ khả tiêu ưu,
Hoàng hạc ky nam nhất ỷ lâu.
Hạ khẩu viễn phàm lai biệt phố,
Hán Dương tình thụ cách thương châu.
Lâu tiền ca quản hồi ông túy,
Hạm ngoại yên ba Thái Bạch sầu.
Mãnh phách lan can hoàn tự ngạo,
Giang sơn kỳ tuyệt ngã tư du.
Hoàng hạc ky nam nhất ỷ lâu.
Hạ khẩu viễn phàm lai biệt phố,
Hán Dương tình thụ cách thương châu.
Lâu tiền ca quản hồi ông túy,
Hạm ngoại yên ba Thái Bạch sầu.
Mãnh phách lan can hoàn tự ngạo,
Giang sơn kỳ tuyệt ngã tư du.
Lầu Hạc vàng
Đâu nỗi buồn tươm hồn lữ thứ
Ghềnh nam lầu Hạc vẫn còn đây
Buồm cô lẻ khuất ngoài xa ấy
Cây Hán Dương soi xuống bãi này
Ông lão dưới lầu đang chếch choáng
Thanh Liên nhìn sóng đượm sầu tây
Lan can gõ nhịp lòng khoan khoái
Tuyệt diệu non sông, tớ có đây
QT. Nguyễn Hiền Nhu
----------------------------------------------
Và dưới đây là những bài thơ khác
安子山龍洞寺
蒼蘿寒磴苦躋攀，
才到松門便解顏。
一簇樓臺藏世界，
四時花鳥別人間。
隔林有恨猿啼月，
倚榻無言僧對山。
安得身輕除物累，
紫霄峰頂伴雲閒。
才到松門便解顏。
一簇樓臺藏世界，
四時花鳥別人間。
隔林有恨猿啼月，
倚榻無言僧對山。
安得身輕除物累，
紫霄峰頂伴雲閒。
Yên Tử sơn Long Động tự
Thương la hàn đặng khổ tệ phan,
Tài đáo tùng môn tiện giải nhan.
Nhất thốc lâu đài tàng thế giới,
Tứ thời hoa điểu biệt nhân gian.
Cách lâm hữu hận viên minh nguyệt,
Ỷ tháp vô ngôn tăng đối san.
An đắc thân khinh trừ vật luỵ,
Tử Tiêu phong đỉnh bạn vân nhàn.
Tài đáo tùng môn tiện giải nhan.
Nhất thốc lâu đài tàng thế giới,
Tứ thời hoa điểu biệt nhân gian.
Cách lâm hữu hận viên minh nguyệt,
Ỷ tháp vô ngôn tăng đối san.
An đắc thân khinh trừ vật luỵ,
Tử Tiêu phong đỉnh bạn vân nhàn.
Chùa Long Động trên núi Yên Tử
Dốc lạnh, bìm vương khổ bước chân
Đến chùa chợt thấy nhẹ lâng lâng
Tháp đền u nhả xa ô trọc
Năm tháng chim hoa cách cõi trần
Bên tháp Sư ngồin yên ắng núi
Dưới trăng vượn hót, xót xa rừng
Buông tay, phiền phức đều rơi xuống
Gió núi mây nhàn hóa bạn thân
QT. Nguyễn Hiền Nhu
春晝
縈迴竹徑遶荒齋，
避俗柴門晝不開。
啼鳥一聲春睡覺，
落花無數點蒼苔。
避俗柴門晝不開。
啼鳥一聲春睡覺，
落花無數點蒼苔。
Xuân Trú
Oanh hồi trúc kính nhiễu hoang trai,
Tỵ tục sài môn trú bất khai.
Đề điểu nhất thanh xuân thuỵ giác,
Lạc hoa vô số điểm thương đài.
Tỵ tục sài môn trú bất khai.
Đề điểu nhất thanh xuân thuỵ giác,
Lạc hoa vô số điểm thương đài.
Nơi Ở Của Mùa Xuân
Nhà chòi trong lối trúc quanh quanh
Đóng cửa lánh đời khách vắng tanh
Chim ríu ran ngày xuân tĩnh lặng
Sân ngoài hoa rụng xuống rêu xanh
QT.Nguyễn Hiền Nhu
春夜野寺
和煙芳草綠凄凄，
彷彿僧家住隔溪。
忙裏不知春幾許，
滿庭龍蕊曉鶯啼。
彷彿僧家住隔溪。
忙裏不知春幾許，
滿庭龍蕊曉鶯啼。
Xuân Dạ Dã Tự
Hòa yên phương thảo lục thê thê,
Phảng phất tăng gia trụ cách khê.
Mang lý bất tri xuân kỉ hứa,
Mãn đình long nhị hiểu oanh đề.
Phảng phất tăng gia trụ cách khê.
Mang lý bất tri xuân kỉ hứa,
Mãn đình long nhị hiểu oanh đề.
Đêm Xuân Nơi Chùa Quê
Cỏ biếc thơm thơm mờ khói nhạt
Qua khe loáng thoáng bóng sư gìa
Mãi vui xuân đến quên ngày tháng
Hoa nhãn đầy sân oanh hát ca
QT. Nguyễn Hiền Nhu
春城遊玩
雲淡風輕日影遲，
舒徐城上步晴暉。
迎人廛戶標新帖，
候客禪關洞曉扉。
浮白簾前留景興，
踏青花外插春歸。
無端粲粲依裳子，
望逐行塵接踵低。
舒徐城上步晴暉。
迎人廛戶標新帖，
候客禪關洞曉扉。
浮白簾前留景興，
踏青花外插春歸。
無端粲粲依裳子，
望逐行塵接踵低。
Xuân Thành Du Ngoạn
Vân đạm phong khinh nhật ảnh trì,
Thư từ thành thượng bộ tình huy.
Nghênh nhân triền hộ tiêu tân thiếp,
Hậu khách thiền quan động hiểu phi.
Phù bạch liêm tiền lưu cảnh hứng,
Đạp thanh hoa ngoại sáp xuân quy.
Vô đoan xán xán y thường tử,
Vọng trục hành trần tiếp chủng đê.
Thư từ thành thượng bộ tình huy.
Nghênh nhân triền hộ tiêu tân thiếp,
Hậu khách thiền quan động hiểu phi.
Phù bạch liêm tiền lưu cảnh hứng,
Đạp thanh hoa ngoại sáp xuân quy.
Vô đoan xán xán y thường tử,
Vọng trục hành trần tiếp chủng đê.
Mùa Xuân Đi Dạo Trên Thành
Mây mỏng gió hiu và nắng nhạt
Thong dong nhẹ bước dạo quanh thành
Tươi màu biển hiệu mời người ghé
Mở sớm cửa chùa đón khách thăm
Cửa trước rèm buông màu sáng trắng
Đồng ngoài cỏ mượt dáng xuân xanh
Hốt nhiên rực rỡ muôn màu áo
Trên đường né bụi ngượng ngùng chân
QT. Nguyễn Hiền Nhu
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét